اشعه ماورا بنفش خورشید اثرات ثابت شده ای بر روی افزایش انواعی از سرطانهای پوست تـسـریـع و تـشـدید پـیری (چروک ) پوست و بـدتـر شــدن بـرخـی از بـیماریـهای پـوسـتی و ایجاد و تشدید لک صورت و کک و مک دارد.
به مواردی که بتوانند از نـفـوذ اشعـه ماورا بـنـفـش به قسمتهای عـمقی اپیدرم ( روی پوست ) و درم جـلوگـیری کـنند را محـافـظ یا ضـد آفـتاب میگـویـند. نحـوه اثر این ضد آفتابها جذب یا انعکاس اشعه ماورا بنفش میباشد و از رسیدن آن به لایه های عمقی پوست جلوگیری میکنند.
ضد آفتابها دو گونه هستند:
ضد آفـتابـهای فـیـزیکی: با انعـکاس اشـعه از رسیـدن آن به پـوسـت جـلوگـیری میکنند. هـر مانـع فـیـزیکـی کـه این عمل را انجام دهد از این گروه میباشد مانند پمادهای حاوی اکسید زینک که از نـفـوذ اشعـه به روش انـعکاس آن جـلوگیری میکند. و یا مصرف کلاه لبه دار و حتی نقاب که مانع رسیدن اشعه به پوست میشوند را جزء این گروه به حساب می آورند.
ضد آفتابهای شیمیائی:این گروه از ضد آفتابها از طریق جذب اشعه از رسیدن آن به لایه های عمقی پوست جلو گیری میکنند.
عـیار محافظتی ضد آفتابها: مقـدار جذب اشعه توسط ضد آفتاب را میگویند. هر چه این عـیار بالاتر باشد مقدار جذب اشعه نیز بیشتر میشود. در آب و هوای ایران عـیار محافـظـتی بالاتر از بیست نیاز میباشد. هر چه اشعه در ناحیه ای مسـتـقـیم تر بتابد باید عیار را بالاتر انتخاب کنیم. در مناطق جنوبی ایران اشعه مستقیم تر تابش دارد. هر نوع ضد آفتاب با هر عیاری بیشتر از سه ساعـت روی پوست موثر نیست و باید بعد از سه ساعت تکرار شود. بیشترین مقدار اشعه در فاصله زمانی ده صبح تا سه بعد از ظهـر به زمـیـن میـرسد. در این فاصـله زمانی از قرار گـرفـتن بطـور مستـقـیم در برابر اشعـه آفـتاب اجـتـناب شود. افرادی که پوست روشن دارند بیشترین صدمه را از اشعـه میگـیرند و نیاز است این افراد بیشتر مراقب باشند. در فعالیتهای روز مره از قبیل کوهنوردی – شنا – اسکی – فوتبال و غیره … حتما” از ضد آفتاب استفاده شود . اکثر ضد آفتابها در آب محلول بوده و با شستشو و شنا یا تعریق پاک میشوند و باید مصرف آن تکرار شود.
در کـودکـان از سن شش ماهـگی به بعـد میـتوان از انواع ضـد آفـتابهای کودکان استفاده کرد.
ترکیبات موجود در ضـد آفـتاب مـیـتواند در بعـضی افراد حسـاسـیـت ایـجـاد کـند و بایـد نوع ضد آفتاب در این مواقع عوض شود. افرادی که جوش صورت دارند باید از ضـد آفـتابـهـای محلول و یا لوسیون استفاده کنند که فاقد چربی باشند; چون کرمها و پماد که چرب میباشند باعث بدتر شدن جوش صورت آنها میگردد و بر عکس در افراد با پوست خشک باید از کرمهای چرب استفاده نمایند.
توجـه توجــه: استـفـاده از ضد آفتابها به معـنی ایـمـنی صد در صد نـیـست و باید سایر موارد محافظتی را رعایت نمود .
